Η ισορροπία ανάμεσα στο όνειρο και στο μέτρο — και γιατί τη χρειαζόμαστε όλοι.

Έχεις μια ιδέα. Φρέσκια. Ανορθόδοξη. Κάτι που σου φέρνει ενθουσιασμό. Και πριν προλάβεις να την αναπνεύσεις, μια φωνή μέσα σου λέει: «Ναι, αλλά πώς θα το εφαρμόσεις; Δεν είναι ρεαλιστικό αυτό.»
Και κάπου εκεί… η ιδέα σωπαίνει. Ή πνίγεται.

Η εσωτερική αυτή φωνή δεν είναι εχθρός. Είναι η κριτική μας σκέψη. Η φωνή που φιλτράρει, προστατεύει, οργανώνει. Κι όμως — όταν εμφανίζεται πολύ νωρίς ή πολύ έντονασκοτώνει τη δημιουργία πριν καν γεννηθεί.

Η μεγάλη πρόκληση λοιπόν δεν είναι να είμαστε ή δημιουργικοί ή αναλυτικοί.
Είναι να συνδυάζουμε και τα δύο — με τρόπο λειτουργικό, όχι συγκρουσιακό. Αυτός ο συνδυασμός, όταν κατακτηθεί, είναι η πιο ώριμη μορφή νοημοσύνης: αυτή που βλέπει το μέλλον, αλλά πατάει στο παρόν.

🧠 Ποια είναι η διαφορά ανάμεσα στις δύο σκέψεις;

Η δημιουργική σκέψη παράγει. Ανοίγει πιθανά σενάρια. Εξερευνά, δοκιμάζει, παίζει.

Η κριτική σκέψη επεξεργάζεται. Εξετάζει σκοπιμότητα, συνέπειες, ρεαλισμό.

Όταν λειτουργούν μαζί, συνθέτουν έναν εσωτερικό διάλογο που οδηγεί στην καινοτομία με υπόβαθρο.

Η δημιουργία χωρίς φίλτρο καταλήγει σε χάος. Η κριτική χωρίς δημιουργικότητα σε στασιμότητα.
Όταν μαθαίνουμε πότε να δίνουμε φωνή στην καθεμία, αρχίζουμε να βλέπουμε λύσεις που είναι ταυτόχρονα πρωτότυπες και εφαρμόσιμες.

🛠️ Πώς να χτίσεις αυτή την ισορροπία στην πράξη:

🔹 Άφησε πρώτα τη φαντασία να “μιλήσει” μόνη της.

Όταν θέλεις να δημιουργήσεις κάτι καινούριο, αφιέρωσε χρόνο μόνο στη σκέψη χωρίς φίλτρο. Όσο κι αν σου φαίνεται ανοργάνωτο ή “παιδικό”, είναι το στάδιο όπου χτίζεται η φλόγα.

🔹 Δώσε ρόλο στη λογική… αλλά όχι πρωταγωνιστικό από την αρχή.

Η κριτική σκέψη πρέπει να έρθει μετά. Να δει τι από αυτά που σκέφτηκες αξίζει να κρατηθεί, πού μπορεί να πάει. Όχι να ακυρώσει. Αλλά να βοηθήσει να δομηθεί.

🔹 Αντί να κρίνεις, μάθε να ρωτάς.

Όταν ακούς μια νέα ιδέα — δική σου ή άλλου — μην την απορρίψεις. Ρώτα:
“Πώς θα μπορούσε να υλοποιηθεί;”

“Τι θα χρειαζόταν για να πάρει σχήμα;”

Έτσι μετατρέπεις την κριτική σε δημιουργική ερώτηση.

🔹 Μάθε να κινείσαι σε δύο ταχύτητες.

Σκέψου τη διαδικασία σαν… ποδήλατο με δύο πετάλια.

Το ένα δημιουργεί ώθηση. Το άλλο ισορροπεί. Χρειάζεσαι και τα δύο, αλλά όχι ταυτόχρονα με την ίδια ένταση.

🔹 Προγραμμάτισε τη σκέψη σου σε φάσεις.

Πρώτα ιδέες. Μετά αξιολόγηση. Μετά απόφαση. Αυτή η σειρά σε προστατεύει από το να ακυρώσεις τον εαυτό σου πριν καν ξεκινήσεις.

🔹 Εκπαίδευσε το περιβάλλον σου να λειτουργεί έτσι.

Αν δουλεύεις με άλλους, χτίσε μια κουλτούρα που επιτρέπει πρώτα τη δημιουργία χωρίς φόβο — και μετά την επεξεργασία με λογική.

Ένα περιβάλλον που ακούει πρώτα και κρίνει μετά, γεννά καινοτομία.

🌱 Και τελικά, δεν είναι θέμα εγκεφαλικής λειτουργίας. Είναι θέμα εσωτερικής σχέσης.

Σχέσης με τη φωνή που ονειρεύεται και τη φωνή που σχεδιάζει. Με την πλευρά που ανοίγει φτερά και εκείνη που φροντίζει να υπάρχει έδαφος. Με το θάρρος να οραματίζεσαι και την ωριμότητα να αξιολογείς. Και κυρίως, με την εμπιστοσύνη ότι μπορείς να είσαι και τα δύο.

Γιατί η ισορροπία δεν είναι στατική. Είναι ρυθμός. Είναι διαδοχή. Είναι η τέχνη του να ξέρεις πότε να αφήνεσαι και πότε να συγκεντρώνεσαι. Και μέσα από αυτή την τέχνη, μπορούμε να χτίσουμε σκέψη που να είναι ταυτόχρονα γενναία και υπεύθυνη — ελεύθερη και ουσιαστική.

🎯 Θέλεις να Μάθεις Περισσότερα;

Αν ναι, μπορείς να ακούσεις τη βραδινή ραδιοφωνική εκπομπή (02-05-2025), “Μιλάμε για Σένα”, στις 20:00, από το neo 103,3 fm, με τίτλο “Τρόποι να συνδυάζουμε την κριτική και δημιουργική σκέψη” ή να επισκεφθείς το αρχείο ραδιοφωνικών εκπομπών στο www.delikostas.gr (αναζητήστε την 99η εκπομπή)

📩 Αν θέλεις να μου γράψεις τις δικές σου εμπειρίες με αυτό το θέμα,
στείλε μου μήνυμα στο [email protected]

 Γιώργος Δεληκώστας, Mentor/L&B Coach

Share this: