Γράφει ο Γιώργος Δεληκώστας, Mentor/L&B Coach
Κάθε φορά που η ζωή αλλάζει απρόσμενα, ο νους μας προσπαθεί να κρατηθεί απ’ ό,τι γνώριζε. Όμως εκεί, ανάμεσα στο «ήθελα» και στο «συμβαίνει», γεννιέται η ευελιξία — η ικανότητα να παραμένεις γαλήνιος μέσα στην κίνηση.
Σε έναν κόσμο που αλλάζει διαρκώς, η ευελιξία δεν είναι πολυτέλεια· είναι αναγκαιότητα. Κάθε μέρα ερχόμαστε αντιμέτωποι με νέες συνθήκες, πληροφορίες, ρόλους και προκλήσεις. Όσο πιο πολύ προσπαθούμε να κρατήσουμε τα πράγματα όπως ήταν, τόσο περισσότερο νιώθουμε πίεση. Η νοητική ευελιξία είναι αυτή η εσωτερική ικανότητα που μας επιτρέπει να προσαρμοζόμαστε χωρίς να χάνουμε την ουσία μας — να αλλάζουμε κατεύθυνση χωρίς να χάνουμε το κέντρο μας.
Δεν είναι έννοια αφηρημένη· είναι μια δεξιότητα που μπορούμε να καλλιεργήσουμε καθημερινά, μέσα από τον τρόπο που σκεφτόμαστε, ακούμε και αντιδρούμε.
Η ευελιξία δεν σημαίνει έλλειψη σταθερότητας· σημαίνει ικανότητα προσαρμογής. Δεν είναι να αλλάζεις γνώμη κάθε φορά που κάτι δυσκολεύει, αλλά να μπορείς να βλέπεις τα πράγματα από περισσότερες οπτικές. Ο ευέλικτος νους δεν φοβάται την αλλαγή· την παρατηρεί, την ερμηνεύει και μέσα από αυτήν εξελίσσεται. Όταν μάθεις να “μετακινείς” τον τρόπο που βλέπεις μια κατάσταση, αρχίζεις να ανακαλύπτεις δυνατότητες εκεί όπου πριν έβλεπες μόνο εμπόδια.
Η νοητική ευελιξία είναι στην πραγματικότητα μια δεξιότητα αυτορρύθμισης. Μας επιτρέπει να ανταποκρινόμαστε δημιουργικά αντί να αντιδρούμε μηχανικά. Όταν τα πράγματα δεν πάνε όπως περιμέναμε, το άκαμπτο μυαλό παγώνει· το ευέλικτο μυαλό ρωτά “τι μπορώ να μάθω απ’ αυτό;”. Και μόνο αυτή η ερώτηση ανοίγει τον δρόμο προς τη λύση.
Πίσω από κάθε σκέψη υπάρχει μια συναισθηματική κατάσταση. Όταν αυτή η κατάσταση είναι φορτισμένη — φόβος, θυμός, άγχος — η σκέψη γίνεται στενή, αμυντική. Η ευελιξία αρχίζει τη στιγμή που μπορούμε να σταθούμε λίγο πιο πίσω, να παρατηρήσουμε την αντίδραση και να επιλέξουμε συνειδητά πώς θα κινηθούμε. Μια βαθιά αναπνοή, μια παύση, ένα εσωτερικό “περίμενε λίγο” μπορεί να μετατρέψει την ένταση σε καθαρότητα. Έτσι, η ψυχραιμία γίνεται μορφή δύναμης.
Κάποιες φορές, για να το καταλάβουμε καλύτερα, αρκεί μια εικόνα.
Σκέψου έναν καπετάνιο στη φουρτούνα. Δεν μπορεί να ελέγξει τον άνεμο· μπορεί όμως να ρυθμίσει τα πανιά. Έτσι ακριβώς λειτουργεί και η νοητική ευελιξία: δεν αλλάζει τα γεγονότα, αλλάζει τη στάση με την οποία τα αντιμετωπίζουμε. Και αυτή η αλλαγή στάσης είναι αρκετή για να μετακινήσει ολόκληρη την πορεία.
Η νοητική ευελιξία δεν καλλιεργείται από τη μία μέρα στην άλλη· αναπτύσσεται μέσα από μικρές καθημερινές πράξεις επίγνωσης. Όταν ακούς χωρίς να βιάζεσαι να απαντήσεις· όταν επιλέγεις να δεις μια δυσκολία σαν ευκαιρία· όταν αναγνωρίζεις ότι δεν έχεις πάντα δίκιο. Κάθε τέτοια στιγμή είναι μια μικρή άσκηση μετατόπισης — μια πρακτική ωριμότητας που ενισχύει την ψυχική αντοχή και τη διαύγεια.
Στον σύγχρονο κόσμο, η ευελιξία είναι δεξιότητα επιβίωσης αλλά και εξέλιξης. Οι άνθρωποι που μπορούν να προσαρμόζονται διατηρώντας την ταυτότητά τους, παραμένουν δημιουργικοί, συνεργατικοί και ψυχικά ισορροπημένοι. Δεν φοβούνται να αλλάξουν πορεία, γιατί ξέρουν ότι ο εαυτός τους δεν βρίσκεται στα γεγονότα, αλλά στη συνείδηση με την οποία τα αντιμετωπίζουν.
Η νοητική ευελιξία δεν είναι απλώς μια δεξιότητα· είναι μια στάση ζωής που ενώνει τη λογική, το συναίσθημα και τη δράση. Είναι η ήρεμη δύναμη που επιτρέπει στον άνθρωπο να προχωρά με σταθερότητα μέσα στην αβεβαιότητα. Η ευελιξία δεν σημαίνει να χάσεις τον έλεγχο· σημαίνει να εμπιστευτείς τη ζωή. Και όταν το κάνεις, ανακαλύπτεις ότι μέσα στην αλλαγή υπάρχει πάντα κάτι που μένει σταθερό — εσύ.
Φράση-Άγκυρα:
«Η ευελιξία δεν είναι αδυναμία· είναι σοφία σε κίνηση.»