Γράφει ο Γιώργος Δεληκώστας, Mentor/L&B Coach
Πόσες φορές έχετε βρεθεί να λέτε «ναι» σε κάτι που δεν θέλατε πραγματικά, απλώς για να μην στεναχωρήσετε ή απογοητεύσετε κάποιον; Πόσες φορές έχετε νιώσει εξαντλημένοι γιατί βάλατε τις ανάγκες των άλλων πάνω από τις δικές σας; Το να λέμε «όχι» δεν είναι εγωιστικό – είναι μια πράξη αγάπης και σεβασμού προς τον εαυτό μας. Στο σημερινό άρθρο θα ανακαλύψουμε πρακτικές για να θέτουμε υγιή όρια, να ενισχύουμε τη νοητική μας αντοχή και να καλλιεργούμε μια πιο ισορροπημένη και συναισθηματικά υγιή ζωή.
Η αναγνώριση των αναγκών μας είναι το πρώτο βήμα. Μια φίλη μου, που δυσκολευόταν να αρνηθεί στους άλλους, ξεκίνησε να κρατά ημερολόγιο όπου κατέγραφε πότε έλεγε «ναι» ενώ ήθελε να πει «όχι». Αυτό τη βοήθησε να κατανοήσει τα μοτίβα της και να αναγνωρίσει ποιες καταστάσεις την έκαναν να ξεπερνά τα όριά της.
Η προετοιμασία απαντήσεων είναι σημαντική. Σκεφτείτε εκ των προτέρων τι μπορείτε να πείτε όταν χρειαστεί να πείτε «όχι». Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε φράσεις όπως: «Σε ευχαριστώ για την πρόταση, αλλά αυτή τη φορά δεν μπορώ» ή «Το εκτιμώ πολύ, όμως χρειάζομαι χρόνο για τον εαυτό μου». Ένας πελάτης μου, που έβαζε πάντα τις ανάγκες των άλλων πάνω από τις δικές του, καθιέρωσε αυτή την τακτική και σύντομα παρατήρησε ότι ένιωθε λιγότερο άγχος και ενοχές.
Η ενίσχυση της αυτοεκτίμησης είναι θεμέλιο για να θέτουμε όρια. Όταν πιστεύουμε στην αξία μας, είναι πιο εύκολο να υπερασπιστούμε τα δικαιώματά μας. Μπορείτε να χρησιμοποιείτε καθημερινές δηλώσεις όπως «αξίζω να έχω χρόνο για μένα» ή «έχω το δικαίωμα να θέτω όρια». Μια συνεργάτιδά μου έβαζε σημειώματα στο γραφείο με θετικές φράσεις, που τη θύμιζαν να μένει συνεπής στις αποφάσεις της.
Η παρατήρηση της γλώσσας του σώματος βοηθά να επικοινωνούμε με σιγουριά. Ένας σταθερός, ήρεμος τόνος φωνής, μια χαλαρή στάση σώματος και οπτική επαφή δείχνουν αποφασιστικότητα χωρίς να χρειάζεται απολογία. Μια γυναίκα που δούλεψε μαζί μου ανέφερε ότι αυτή η στάση τη βοήθησε να αντιμετωπίσει δύσκολες συζητήσεις στη δουλειά με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση.
Η υποστήριξη από τους γύρω μας είναι ανεκτίμητη. Μοιραστείτε τις προσπάθειές σας με ανθρώπους που σας κατανοούν – φίλους, μέντορες, συνεργάτες. Μια πελάτισσά μου ξεκίνησε να συζητάει με φίλους τις προκλήσεις της στη θέσπιση ορίων και βρήκε σημαντική στήριξη που την ενδυνάμωσε.
Η εξάσκηση στην πράξη κάνει τη διαφορά. Ξεκινήστε με μικρές καθημερινές περιπτώσεις – πείτε «όχι» σε μια μικρή χάρη που δεν σας εξυπηρετεί, ή αρνηθείτε μια πρόσκληση που δεν επιθυμείτε. Με τον καιρό, η ικανότητά σας να θέτετε όρια θα γίνεται πιο φυσική και λιγότερο αγχωτική.
Η πρακτική της εσωτερικής παύσης μπορεί να γίνει ο σύμμαχός σας στη θέσπιση ορίων. Πριν απαντήσετε «ναι» ή «όχι» σε κάποιο αίτημα, σταθείτε για λίγα δευτερόλεπτα. Πάρτε μια βαθιά ανάσα, σκεφτείτε τις δικές σας ανάγκες και μετά αποφασίστε. Αυτή η σύντομη παύση σάς βοηθά να ξεκαθαρίσετε τι θέλετε και να δράσετε με σιγουριά, χωρίς βιασύνη ή άγχος.
Ποιο μικρό βήμα θα κάνετε σήμερα για να πείτε ένα υγιές «όχι»; Μπορεί να είναι μια ειλικρινής άρνηση, μια θετική δήλωση ή η προετοιμασία μιας απάντησης. Δοκιμάστε το και μοιραστείτε στα σχόλια πώς αισθανθήκατε και τι παρατηρήσατε στις σχέσεις σας.